با توسعه جوامع و افزایش روزافزون گرایش به مصرف لوازم برقی در خانواده ها میزان مصرف برق خانگی نیز افزایش یافته است و طبق آمارها مصرف برق خانگی در ایران ۵ / ۲ برابر استاندارد جهانی است یعنی در بخش خانگی و تجاری کشور ۳۷ درصد از انرژی مصرف می شود.
اولین گام در زمینه کنترل مصرف انرژی برق در وسایل خانگی الزام نمودن صنایع تولیدی به نصب برچسب انرژی بوده است، اما اکنون دولت گام خود را فراتر از این برداشته و از واردات لوازم پرمصرف و بدون علامت استاندارد B و A جلوگیری میکند زیرا که وسایل انرژی بر داخلی نسبت به مدل های بهینه جهانی حداقل ۴۰ درصد بیشتر انرژی مصرف می کنند.
به همین منظور دولت تلاش دارد تا از روش های گوناگون برای کاهش مصرف برق استفاده کند، اعمال جریمه و قطع برق مشترکان پرمصرف تاکنون نتوانسته راه حل مناسبی برای مدیریت مصرف برق باشد از این رو تعریف استاندارد و میزان مصرف برق در لوازم خانگی را در دستور کار خود قرار داده و طی چند سال اخیر از طریق دستگاه های مختلف به کنترل میزان برق مصرفی در لوازم خانگی مبادرت ورزیده است.
در همین راستا فروشگاه اینترنتی برای انتخاب درست و آگاهانه در هنگام خريد سعی بر این دارد ازمحصولاتی که دارای برچسب انرژی B و Aهستند، برای فروش و عرضه خدمت هموطنان عزیز قرار دهد.
*آنچه در این مطلب به آن پرداخته می شود چگونگی میزان مصرف برق در لوازم خانگی و نحوه کنترل مصرف با استفاده از علائم استاندارد تعریف شده در برچسب انرژی است.
هم اکنون بیش از 21 میلیون خانوار شهری و روستایی در کشور زندگی می کنند. با پیشرفتی که در تولید و توزیع محصولات برقی رخ داده به دنبال آن تحول فرهنگی نیز در خانواده ها ایجاد شده به طوری که در بسیاری از منازل ایرانی به ویژه خانوارهای شهری بیش از ۲۰ نوع وسیله برقی وجود دارد.
وسایلی مانند تلویزیون، یخچال، فریزر، ماشین لباسشویی، چرخ گوشت، اتو، رادیو ضبط، کامپیوتر، ویدئو، مایکروویو، سرخ کن، ماشین ظرفشویی، مخلوط کن، کولرهای آبی و گازی، بخاری برقی، آبمیوه گیری، سشوار، پلوپز و ... با وجود این تنوع و تعداد وسایل در خانواده ها قطعا استفاده بهینه از انرژی را ضروری تر می سازد.
آمار زیر سهم لوازم برقی و روشنایی از مصرف خانگی را نشان می دهد؛
۳۰ درصد مصرف برق خانوار صرف روشنایی می شود، ۹ / ۲۵ درصد کولر آبی و گازی، ۹ / ۲۷ درصد یخچال و فریزر، ۸ / ۹ درصد وسایل صوتی و تصویری، ۴ / ۱ درصد ماشین لباسشویی و ۵ درصد هم سایر لوازم.
کارشناسان معتقدند ۹۰ درصد برق مصرفی لامپ های رشته ای به گرما و حرارت تبدیل شده و فقط حدود ۱۰ درصد برق مصرفی این لامپ ها به روشنایی تبدیل می شود و چنانچه در خانه از ۲ لامپ کم مصرف ۲۰ وات به جای ۲لامپ رشته ای ۱۰۰ وات استفاده شود هزینه برق مصرفی خانوار در یک سال حدود ۱۲ هزار تومان کاهش می یابد.
میزان برق مصرفی در دیگر لوازم خانگی نیز به همین روال است. هم اکنون با الصاق برچسب انرژی میزان برق مصرفی هر کالایی مورد توجه قرار می گیرد.
طبق اظهارات مسوولان امور برق کشور ساعات سراسری اوج مصرف برق در ایران یک ساعت و نیم قبل از اذان مغرب تا ۴ ساعت بعد از آن است و در مناطق گرمسیر کشور علاوه بر این ساعات در بعدازظهر بین ساعت ۱۴ تا ۱۶ مصرف برق به بالاترین حد خود می رسد و توصیه های مکرر کارشناسان انرژی بر این است که از حداقل وسایل برقی در این مدت استفاده شود.
ماشین لباسشویی نیز یکی از لوازم پرمصرف برق به شمار می رود . توان الکتریکی این وسیله در حدود ۲ کیلووات است. اگر استفاده از ماشین لباسشویی ۲ بار در هفته در نظر گرفته شود یک ماشین لباسشویی در سال ۲۰۰ کیلووات ساعت برق مصرف می کند و اگر این مقدار مصرف در تعداد ماشین لباسشویی های موجود ضرب شود سالانه حدود 3 میلیارد کیلووات ساعت برق توسط این وسیله مصرف می شود.
یکی از توصیه های صورت گرفته درباره لوازم صوتی و تصویری از سوی کارشناسان این است که صرف خاموش بودن دستگاه کفایت نمی کند بلکه باید دستگاه مربوطه خاموش و از برق جدا باشد. در غیر این صورت درصدی از برق مصرفی را این لوازم در حالت آماده به کار (Stand by) به خود اختصاص می دهند.
فروشگاه اینترنتی برای کنترل مصرف برق راه حل هایی قابل توجه را ارائه می دهد.
ـ بهتر است از لامپ های کم مصرف به جای لامپ های رشته ای استفاده شود زیرا انرژی مصرفی لامپ کم مصرف حدود ۲۰ درصد لامپ رشته ای و عمر آن ۸ برابر لامپ رشته ای است.
ـ هنگام خروج از خانه، سیستم های سرمایشی خاموش شود. درجه دمای کولرهای گازی دو تکه (اسپیلت) در فصول گرم روی ۲۶ درجه تنظیم شود.
ـ فعالیت های گرمازا مانند شست و شو و اتوکشی در ساعاتی که دمای هوا کمتر است (اول صبح) انجام شود.
ـ قرار دادن سایه بان روی کولر می تواند باعث خنک تر شدن خانه شود.
ـ برای استفاده بهینه از یخچال و فریزر درجه ترموستات آن در دمای ۳ تا ۵ درجه سانتی گراد تنظیم شود. نوار درزگیر در یخچال و فریزر به طور مرتب بازرسی شده و مواد غذایی گرم، درون یخچال و فریزر قرار نگیرد.
با این وصف و توجه به راهکارهای کاهش مصرف انرژی، خانواده ها می توانند اقتصاد خانواده و انرژی مصرفی را کنترل کنند. با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها نیز این توجه ضروری تر به نظر می رسد زیرا با افزایش قیمت انرژی ازجمله برق هزینه خانوار افزایش می یابد و کنترل مصرف و توجه به هشدارهای کارشناسی می تواند از زیان اقتصادی خانواده ها جلوگیری کند.